Theo ông Trần Minh Tiến – Tổng Giám đốc CTCP Net Zero Carbon, các doanh nghiệp hiện tại đóng vai trò là người sử dụng tín chỉ carbon. Và để sử dụng hiệu quả, cần xác định được dấu chân carbon (carbon footprint) của mình đến từ đâu.
Tại buổi hội thảo Hội thảo chuyên đề: “Lộ trình chuyển đổi doanh nghiệp xanh” tổ chức vào ngày 23/07/2025, CEO Net Zero Carbon nhận định rằng mục tiêu của đa số doanh nghiệp hiện tại là chuyển sang doanh nghiệp xanh, đồng nghĩa với việc họ là người sử dụng tín chỉ carbon. Trong đó, điều cần thiết đầu tiên là phải xác định được dấu chân carbon trong doanh nghiệp của mình, tức hiện đang phát thải vào môi trường thông qua những hình thức nào.
Theo ông Tiến, nguồn phát thải phổ biến nhất hiện nay chính là nguồn điện. “Điện chúng ta dùng hiện nay không được coi là điện sạch mà có phát thải vào môi trường. Ngành điện hiện là ngành phát thải vào môi trường lớn nhất không chỉ ở Việt Nam. Thực tế, mức phát thải từ điện của Việt Nam rất cao vì phần lớn là nhiệt điện – dùng than và dầu” – trích lời CEO Net Zero Carbon. “Các khách sạn, nhà hàng hay công ty sản xuất 100% phải dùng điện, và khi đó nhu cầu buộc phải trung hòa điện không sạch bằng điện sạch. Điện sạch thì chúng ta không có để dùng vì nó ở xa nguồn, hoặc nếu có đầu tư điện mặt trời tại nhà máy thì cũng chỉ giúp được một phần, không giúp được hết”.
Ông Tiến cho biết có thể bù trừ bằng các chứng chỉ điện năng lượng tái tạo như I-REC – một loại Chứng chỉ thuộc tính năng lượng (EAC) được đưa ra để chứng nhận một lượng điện năng nhất định được sản xuất từ nguồn năng lượng tái tạo (1 I-REC đại diện cho 1 megawat giờ điện tái tạo). “Chúng ta phải mua I-REC để bù trừ vào lượng điện đã dùng nếu đã tự trung hòa được một phần bằng điện mặt trời” – ông Tiến nói thêm.
Kế đến là các nguồn phát thải khác. Nhà hàng, khách sạn hay tất cả doanh nghiệp đều phải dùng điện trong văn phòng, có di chuyển của cán bộ nhân viên hàng ngày (xe máy, ô tô) hay vận chuyển sản phẩm sản xuất ra thị trường. Tất cả đều dùng xe xăng và như vậy cũng là phát thải vào môi trường. “Tất cả cái đó chúng ta cũng phải bù trừ thì mới chuyển thành doanh nghiệp xanh được”.
Về giải pháp, phần lớn doanh nghiệp đều đang là bên góp phần phát thải vào môi trường và cần phải trung hòa nó bằng các biện pháp khác nhau. Thứ nhất là cải tiến công nghệ, dây chuyền sản xuất để tự trung hòa carbon, tự giảm phát thải. Điều này đòi hỏi phải có đầu tư, và có thể được hỗ trợ từ các nguồn tài chính xanh. Việc dùng điện mặt trời có thể giảm bớt một phần, phần còn lại sử dụng I-REC để trung hòa.
Đối với các dạng phát thải khác như rác, vận tải, khi đo ra được mỗi năm phát thải vào môi trường bao nhiêu từ các nguồn này, bấy giờ sẽ phải làm các dự án cộng đồng, dự án đầu tư trồng rừng, trồng lúa… để có được tín chỉ và trung hòa.
Ông Tiến kết luận, các doah nghiệp vừa là người phải sử dụng tín chỉ carbon nhưng cũng có thể tạo ra được tín chỉ carbon. Tuy nhiên, phần tín chỉ carbon tạo ra thường thấp hơn phần thải vào môi trường. “Do đó, chúng ta cần phải có một lộ trình đầy đủ từ đầu tiên là xác định dấu chân carbon, rồi đưa ra chính sách, chủ trương và kế hoạch hành động để xử lý vấn đề trung hòa carbon” – ông nhận định.
