Olympic Paris đặt tham vọng trở thành kỳ thế vận hội xanh nhất lịch sử, nhưng xem chừng cuộc chuyển đổi xanh không hề đơn giản như thông điệp trong phòng họp.
Paris tiết kiệm hết sức có thể
Theo tính toán của các nhà khoa học môi trường, các kỳ Olympic 2012 và 2016 đã thải ra môi trường khoảng 7 triệu tấn carbon. Các nước chủ nhà phải đầu tư rất nhiều từ nhà cửa, đường sá, cơ sở thi đấu,… gây ô nhiễm trong quá trình xây dựng và hoang phí sau khi kết thúc sự kiện.
Năm 2004, Hy Lạp đăng cai tổ chức Olympic tại thành phố Athens, áp lực đầu tư quá lớn lên tới hàng chục tỷ USD, trở thành sự kiện thể thao đắt nhất vào thời điểm đó. Tuy nhiên, nhiều công trình bỏ không sau đó là một trong những nguyên nhân khiến nước này bị vỡ nợ vào năm 2009.
Kỳ thế vận hội mùa hè đang diễn ra ở Paris, Pháp được xem là sự kiện quảng bá mạnh mẽ thông điệp phát triển xanh, bền vững, góp phần hiện thực hóa mục tiêu chung của Liên minh châu Âu: giảm phát thải và đảm bảo an ninh năng lượng.
Chính vì vậy, những trải nghiệm của vận động viên tại Paris cũng khác thường, họ được bố trí ngủ trên những chiếc giường carton tái chế, thực phẩm đa phần có nguồn gốc thực vật, đặc biệt không sử dụng điều hòa nhiệt độ.
Nước chủ nhà phục phụ hơn 60% là thực phẩm chay, giúp giảm áp lực lên môi trường, hạn chế phát thải carbon. Các nhà tài trợ như Coca-Cola cũng đã lắp đặt 700 đài phun nước được thiết kế lại tại các địa điểm Olympic Paris, nghĩa là khoảng 50% đồ uống sẽ được phục vụ mà không cần chai nhựa.
Các điều khoản về tái chế và tái sử dụng thường xuyên được đưa vào hợp đồng với các nhà cung cấp thiết bị. Tất cả năng lượng do công ty năng lượng quốc gia EDF cung cấp cho Thế vận hội sẽ đến từ các nguồn tái tạo.
Dòng sông Seine bị ô nhiễm, nửa thế kỷ cấm bơi, nhưng đã được chọn làm không gian khai mạc sự kiện này, rất nhiều môn thể thao dưới nước, các môn phối hợp sử dụng dòng sông này làm không gian thi đấu.
Cam go hành trình xanh hóa
Thông điệp xanh tại Olympic Paris có khi trở thành chủ đề được báo chí quốc tế quan tâm nhiều hơn các môn thi đấu, ngay chính các đoàn vận động viên – không phải ai cũng đồng tình với quan điểm của nước chủ nhà.
Bức ảnh chụp kình ngư người Italy Thomas Ceccon – người đã giành tấm huy chương vàng nội dung bơi 100m – ngủ ngoài công viên – được chia sẻ khắp nơi, lý do khu nhà ở cho các vận động viên không có điều hòa.
Cuộc tranh cãi xanh hóa như thế nào vẫn còn tiếp diễn. Phát triển xanh đồng thời là cuộc cách mạng về tư tưởng, thói quen tiêu dùng của con người.
Và đó là vấn đề nan giải, phản ánh đúng bản chất cuộc chiến giằng co giữa quan điểm truyền thống và hiện đại. Liệu con người/các quốc gia đủ bản lĩnh cắt gọt bớt nhu cầu cá nhân, tiết kiệm tài nguyên?
Trên bình diện khác, việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo gặp phải mâu thuẫn với chính nó. Ở góc nhỏ nào đó, sự quảng bá của châu Âu luôn đầy tính khoa học, nhưng phần còn lại liệu có trơn tru như thế giới nhìn thấy?
